هرساله در آستانه سال نو، افراد زیادی دچار مسمومیت‌های سطحی و یا شدید می‌شوند که علت آن استفاده اشتباه از مواد شوینده می‌باشد. همچنین، آمار مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی در خانم‌های خانه‌دار بسیار بالا است. مسمومیت‌های ناشی از مواد شوینده در بلند مدت می‌تواند باعث بروز مشکلات پوستی، ریوی، آلرژی‌های مختلف، مشکلات چشمی یا حتی سرطان شود. کارشناسان بهداشت به صورت مداوم به مردم هشدار می‌دهند که مواد شوینده را با یکدیگر ترکیب نکنید؛ زیرا، ترکیب مواد شوینده با مواد سفیدکننده می‌تواند باعث تولید گازهای سمی شود.

مواردی که هنگام استفاده از مواد شوینده باید رعایت کنید

استفاده از تهویه مناسب هنگام استفاده از مواد شوینده

بیشتر شوینده‌های شیمیایی دارای گازهای سمی هستند که می‌توانند باعث آسیب دیدن ریه‌ها شوند. هنگام کار با این مواد، به خصوص وایتکس و سفید کننده‌ها، فعل ‌وانفعالاتی شیمیایی رخ می‌دهد و گاز کلر تولید می‌شود. گاز کلر در تماس با رطوبت مخاط دهان ترکیب می‌شود و باعث تولید اسیدکلریدریک می‌شود. این ترکیب بسیار قوی و سوزاننده می‌باشد. بنابراین، استنشاق آن می‌تواند باعث مشکلات تنفسی شود. هنگام کار با مواد شوینده، فراموش نکنید که تهویه هوای محیط را چک کنید و مطمئن شوید که مکان دارای تهویه مناسب است.

مطالعه روش استفاده صحیح از مواد شوینده

قبل از استفاده از مواد شوینده، نوشته‌های روی بسته‌بندی را با دقت مطالعه کنید. آگاهی از نحوه استفاده از مواد شوینده از اهمیت بسزایی برخوردار است.

نکته: از مصرف شوینده‌های غیر استاندارد یا گمنام بپرهیزید.

استفاده از دستکش و ماسک قوی در حین نظافت

از دیگر نکات استفاده از مواد شوینده، استفاده از وسایلی همچون ماسک و دستکش در حین نظافت است. استفاده از ابزار ایمنی در هنگام کار با مواد شوینده باعث می‌شود تا کمتر در معرض گاز یا بخارهای سمی قرار بگیرید. از طرف دیگر، مواد شوینده می‌تواند باعث آسیب دیدن پوست یا بروز آلرژی‌های پوستی شود.

نکات استفاده از مواد شوینده برای نظافت کفپوش‌های موزاییکی

در صورت حساس بودن پوست دست، احتمال دارد که در هنگام استفاده از دستکش‌های لاتکس، پوست فرد دچار به خارش و قرمزی شود. به همین‌خاطر، بهتر است که ابتدا دستکش نخی پوشیده و سپس دستکش لاتکس استفاده شود. مورد بعدی، استفاده از ماسک قوی است. در صورت دسترسی نداشتن به ماسک، می‌توانید یک دستمال مرطوب ضخیم بر روی دهان و بینی قرار دهید تا از بروز مسمومیت‌های تنفسی پیشگیری شود. ماسک‌های نازک و کاغذی، اثر زیادی در مقابل مواد ضدعفونی ندارند و گازهای سمی می‌توانند به راحتی از آن‌ها عبور کنند و باعث آسیب دیدن ریه شوند.

مواد شوینده و آب داغ

تولید‌کنندگان مواد شیمیایی به صورت مداوم تاکید می‌کنند که از ترکیب مواد شوینده با آب گرم بپرهیزید. حتی برای آبکشی هم نباید از آب داغ استفاده شود؛ زیرا، با تولید گازهای سمی باعث مسمومیت‌های تنفسی یا بیماری‌های چشمی می‌شود.

ترکیب مواد شوینده با یکدیگر

نمی‌توانید حتی تصور کنید که ترکیب کردن مواد شوینده با یکدیگر می‌تواند تا چه میزانی برای سلامتی مضر باشد. استنشاق گازهای ناشی از واکنش مواد شوینده با یکدیگر باعث بدتر شدن وضعیت تنفسی بیمار مبتلا به آسم می‌شود و حتی می‌تواند باعث مرگ بیماران شود. ترکیب‌ کردن مواد شوینده نه تنها باعث مسمومیت می‌شود، بلکه می‌تواند باعث خراب‌شدن لوازم منزل شود.

نکات استفاده از مواد شوینده با هدف محافظت از چشم‌ها

چشم‌ها سرمایه‌ای ارزشمند هستند. هیچ‌کسی دوست ندارد که در اثر یک سهل‌انگاری یا اشتباه کوچک باعث آسیب دیدن چشم‌ها شود. اگر به سلامتی خود اهمیت می‌دهید، هنگام کار با شوینده‌های شیمیایی حواس‌تان را جمع کنید؛ زیرا، ورود یک قطره از این مواد به چشم‌ها می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را به چشم‌ها وارد کند. بهتر است هنگام کار با مواد شوینده از عینک‌های مخصوص استفاده کنید تا از چشم‌ها در مقابل مواد شیمیایی محافظت کنید. تماس مواد شیمیایی و یا گازهای سمی با چشم‌ها باعث ایجاد زخم روی قرنیه و یا سوراخ شدن کره چشم می‌شود.

کاهش آسیب ناشی از مواد شوینده بر چشم‌ها

تماس مواد شوینده با چشم‌ها باعث زخم شدن قرنیه، چسبندگی کره چشم و پلک و یا سوراخ شدن کره چشم می‌شود. در مواردی که آسیب جدی باشد، می‌تواند باعث از بین رفتن بینایی شود. در صورت تماس چشم‌ها با مواد شوینده، سفیدکننده، ضدعفونی کننده و سایر مواد شیمیایی، بلافاصله چشم‌ها را به مدت 15 دقیقه در زیر آب قرار دهید. سپس برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

بایدها و نبایدهای استفاده از مواد شوینده

• بعد از اتمام کار با انواع مواد شوینده، سطوح شسته شده را به خوبی آبکشی نمایید؛ زیرا، باقی ماندن ذرات شوینده می‌تواند باعث بروز حساسیت پوستی شود.
• پس از اتمام کار، دستکش‌ها را دور انداخته و دست‌ها را با آب سرد بشویید. سپس، از یک کرم مرطوب‌کننده استفاده کنید.
• در صورت بروز حساسیت پوستی، تحت هیچ‌ شرایطی از کرم‌های کورتون‌دار استفاده نکنید؛ زیرا، کورتون باعث نازک شدن پوست و افزایش حساسیت می‌شود.
• قبل از استفاده از مواد شوینده، حتما تاریخ انقضاء، موارد مصرف و نوع مصرف را از روی بسته‌بندی مطالعه کنید.
• هنگام استفاده از مواد شوینده در مکان‌های بسته، درب‌ و پنجره‌ها را باز بگذارید. در صورت امکان، هواکش را نیز روشن کنید.
• مواد شوینده را در معرض شعله‌گاز و گرما قرار ندهید؛ زیرا، گرما باعث می‌شود که مواد شوینده خاصیت خود را از دست دهند و تماس شعله گاز با مواد شوینده می‌تواند باعث بروز آتش‌سوزی عظیمی شود.
• هنگام کار با مواد شوینده، از استعمال دخانیات بپرهیزید.
• استفاده از مواد شوینده به خصوص مواد ضدعفونی‌کننده و سفیدکننده در دوران بارداری ممنوع می‌باشد.
• مواد شوینده می‌تواند آسیب‌های جدی را برای کودکان به همراه داشته باشد. بنابراین، بهتر است این مواد را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
• در صورت بی‌احتیاطی و مصرف مواد شوینده توسط کودکان، به هیچ عنوان آن‌ها را مجبور به استفراغ نکنید؛ زیرا، این‌کار باعث سوختگی بیشتر و التهاب دستگاه گوارش می‌شود.
• در صورت استفاده کودکان از مواد شوینده و یا مصرف آن، دهان‌شان را با شیر بشویید و مقداری شیر به آن‌ها بخورانید. (نوشیدن آب در چنین حالتی، باعث جذب سریع‌تر مواد شوینده می‌شود.)

نتیجه‌گیری

با رعایت نکات استفاده از مواد شوینده، در حفظ سلامت خود و اعضاء خانه کوشا باشید. همچنین، بهتر است که مواد شوینده را در ظرف اصلی آن‌ها و دور از دسترس کودکان قرار دهید.یک سهل‌انگاری کوچک در هنگام کار با محصولات شیمیایی می‌تواند خاطرات تلخ و خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به جای بگذارد. در صورت مسمومیت یا احساس نفس تنگی بعد از کار با مواد شوینده، سریعا از مکان خارج شده و در هوای آزاد قرار بگیرید. استنشاق هوای تازه و اکسیژن موجب کاهش عوارض گازهای سمی می‌شود. بهتر است بعد از کار با مواد شوینده به مدت طولانی، بخور آب سرد دهید و دست‌ها را با کرم مرطوب کننده، چرب کنید.