حوزه‌ی نوپای کارآفرینی اجتماعی به سرعت در حال رشد است؛ به‌گونه‌ای که در سال‌های اخیر توجه بسیاری از بخش‌ها و سازمان‌های مختلف را به خود جلب کرده ‌است. مدت‌هاست که اصطلاح کارآفرینی اجتماعی به‌کرات از رسانه‌ها شنیده می‌شود. مقامات دولتی در صحبت‌های خود به کارآفرینی اجتماعی اشاره می‌کنند و پرداخت به این موضوع در دانشگاه‌ها رایج شده‌است. همچنین بسیاری از سازمان‌های برجسته‌ بخش اجتماعی نیز در سرتاسر جهان از موضوع کارآفرینی اجتماعی به عنوان یکی از استراتژی‌های مهم خود یاد می‌کنند. 

کارآفرینی اجتماعی چیست؟

تعریف این مفهوم در ابتدایی‌ترین سطح خود به معنای انجام تجارت به‌منظور دستیابی به یک هدف اجتماعی است. از این رو ممکن است از آن تحت عنوان کارآفرینیِ نوع‌دوستانه و دگرخواهانه نیز یاد شود. کارآفرینان اجتماعی، تجارت و مسائل اجتماعی را به‌گونه‌ای در هم می‌آمیزند که زندگی گروه‌هایی از جامعه که مورد هدف آن‌ها هستند بهبود پیدا کند. سودآوری، تنها معیار سنجش موفقیت کارآفرینان اجتماعی نیست. آن‌ها زمانی در رسیدن به اهداف خود عملکرد موفقی داشته‌اند که در کنار یک تجارت سودآور، موجب بهبود وضعیت موجود شده‌ و بدین‌ترتیب بر روی جهان بیرونی خود اثری گذاشته ‌باشند.

«گروه صنعتی گلرنگ» به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های کار آفرینی اجتماعی و یکی از مهم‌ترین هلدینگ‌های تولیدی کشور، در چشم‌انداز خود برای سال 1404، اهداف زیر را تعیین کرده است:

• دستیابی به سطح تعالی 5 ستارهاروپا
• دریافت تندیس جایزه ملی کیفی تایران
• افزایش سهم صادرات در فروش به میزان 400 درصد
• ورود به جمع 50 شرکت برتر در فهرست 100 IMI ایران

همچنین گروه صنعتی گلرنگ ، به عنوان بخشی از زنجیره تامین بهداشت و سلامت جهانی، بهبود شرایط زندگی و خلق ارزش برای کلیه ذی‌نفعان، به پشتوانه دانش فنی و برندهای معتبر خود در صنعت شوینده را به عنوان ماموریت خود تعریف کرده است.

گروه صنعتی گلرنگ باتوانی که درعرصه رقابت جهانی دارد،بستری را دریک شرکت ایرانی ایجاد کرده‌است که متخصصان داخل و خارج از کشور با  توان بالای فکری و اجرایی خود و همچنین به پشتوانه تخصص، پشتکار، استعداد و نوع‌دوستی خود با یک دیگر همکاری کنند(به نقل از وب سایت گروه صنعتی گلرنگ).  تولید و ارائه محصولات و خدمات کیفی در سطح استاندارهای جهانی یکی دیگر از اهداف این شرکت است که همواره به حرکت در مسیر آن متعهد بوده‌است. از این رو گلرنگ به عنوان گروهی که پایبند به مسئولیت‌های اجتماعی و ارزش‌های اخلاقی است شناخته می‌شود و به‌عنوان یک برند قابل اعتماد با رشد پایدار خود، رهبری بازار را به دست گرفته‌است.

بیشتر بخوانید: ‌«حاج محمد کریم فضلی، کارآفرین و تولیدکننده برتر کشور»

ملزومات کارآفرینی اجتماعی چیست؟

با نگاهی بر مرامنامه بنیاد کارگزاری شوآب، کارآفرینان اجتماعی در مسیر کارآفرینی می‌بایست چند مورد را مدنظر قرار دهند:

• دستیابی به تحولات گسترده اجتماعی
• تمرکز بر آن دسته از تغییرات مثبت اجتماعی یا بوم‌شناختی که با حمایت از آن‌ها می‌توان کسب درآمد کرد.
• نوآوری و خلاقیت در حل یک مسئله اجتماعی
• در نظر گرفتن بازخوردها در مسیر پیشرفت و سازگاری.

با نگاهی بر تاریخ می‌توان ادعا کرد که کارآفرینان اجتماعی از دیرباز در تاریخ وجود داشته‌اند که در این میان می‌توان از مبتکران قرن ۱۹ از جمله فلورانس نایتینگیل و معمار برجسته، فردریک لاو نام برد.

دلیل موثر بودن کارآفرینی اجتماعی چیست؟

با توجه به همه این‌ها، در این بخش به برخی از دلایل موثر بودن کارآفرینی اجتماعی پرداخته و نشان می‌دهیم که چرا اکنون بهترین زمان برای کارآفرینی اجتماعی است.

دنیا را به جای بهتری تبدیل می‌کند

ساده و سرراست‌ترین دلیل برای موثر بودن کارآفرینی اجتماعی همین مورد است. اگر تاثیرات اجتماعی و زیست محیطی هر پروژه را درنظر گرفته و منابع خود را روی پروژه‌های همگرا با اهداف مثبت جهانی سرمایه‌گذاری کنید، در ساخت جهانی بهتر مشارکت خواهید داشت.

یکی از مشخصه‌های نسل‌های جدیدتر جوانان، مسئولیت‌پذیری اجتماعی بیشتر و پایدارتر است؛ بنابراین یکی از ویژگی‌های کسب‌و کارهای نوین، گسترش استارتاپ‌ها و سازمان‌هایی است که با تغییرات آب و هوا مبارزه می‌کنند و در زمینه مسائل اجتماعی دست به کنشگری می‌زنند.

به همه افراد صدا می‌دهد

یک تیم فراگیر و چندفرهنگی، تجارب، دیدگاه‌ها و پس‌زمینه‌های فکری مختلفی را به سازمان شما هدیه می‌دهد که به رشد شرکت شما کمک بسیاری می‌کند. صدا دادن به همه افراد، راهی برای جذب استعدادهای جدید و غنی‌سازی اعضای تیم شما است.

توجه سرمایه‌گذاران را جلب می‌کند

امروزه، طیف گسترده‌ای از چالش‌های پایدار وجود دارند و سرمایه‌گذاران شروع به ارزیابی مجدد رویکردهای موجود در کسب و کارهای سنتی کرده‌اند و تلاش می‌کنند تا اهمیت بیشتری به پروژه‌های پایدار بدهند. کارآفرینی اجتماعی، عوامل محیطی، اجتماعی و حاکمیتی را در نظر می‌گیرد و تاثیر مثبت و پایداری بر جهان می‌گذارد.

مشتریان را به سمت شرکت شما جذب می‌کند

برای این مورد می‌توانیم از نسل‌های جدیدتر جوانان تشکر کنیم. امروزه، عموم مردم نسبت به بی‌عدالتی‌های اجتماعی و مشکلات زیست‌محیطی آگاهی بیشتری دارند. آن‌ها آماده کمک هستند و اگر این به معنای کمک به دیگران و یا جهان باشد، مایلند کمی بیشتر برای محصولات و خدمات خود هزینه کنند.

سازمان شما را به یک هدف زنده متصل کرده و انگیزه شما را حفظ می‌کند

داشتن تاثیرات اجتماعی باعث متصل شدن مدل کسب و کار شما به یک هدف زنده می‌شود و انگیزه مثبتی به افراد دخیل در آن می‌بخشد. این کار، "چرا"ی برند شما را به "چگونه" متصل می‌کند و به ایجاد جهانی بهتر و برابرتر کمک می‌کند. این کار می‌تواند با استفاده از ایجاد یک محصول یا خدماتی که تاثیر مستقیمی بر این ارزش‌ها دارد صورت بگیرد. همچنین همکاری با سازمان‌های شخص ثالثی که در راستای موقعیت، اخلاق و اعتقادات شما فعالیت می‌کنند، به این هدف کمک بسیاری می‌کند.

یکی از نمونه‌های تلاش برای بهبود وضعیت جهان، امضای تفاهم‌نامه همکاری میان شرکت پاکشو و یونیسف در راستای حمایت از کودکان ایرانی بود. بر اساس این تفاهم‌نامه، شرکت تولیدی - شیمیایی پاکشو در زمینه گسترش و ارتقای سطح بهداشت و آموزش کودکان، حامی یونیسف در ایران شد.

مقاله مرتبط: ‌«کارآفرینی سازمانی چیست؛ راهنمای جامع و کامل»

نتیجه‌گیری

ما در جهانی زندگی می‌‌کنیم که هر روز به محض بیدار شدن از خواب، خود را در مواجه با انبوهی از مسائل می‌یابیم. از تغییرات آب و هوا و گرمایش جهانی گرفته تا نژادپرستی و عدم رعایت برابری در عرصه‌های مختلف. کارآفرینی اجتماعی روشی است که به واسطه آن می‌توان مسیر خاتمه بخشیدن به مشکلات اجتماعی را در مقیاس جهانی هموار ساخت. یک کارآفرین اجتماعی کسی نیست که تنها در عرصه تجارت عملکرد خوبی از خود نشان دهد. کارآفرینی اجتماعی یک سبک زندگی و یک نگرش تاثیرگذار در کیفیت کار سازمان‌های کوچک و بزرگ است.

منابع و مراجع:

[1] , [2] , [3] , [4] , [5],  [6]